۵ شهريور ۱۳۸۶
خبرگزاری رویترز طی خبری که در برخی از رسانههای داخلی نیز منتشر گردیده، اعلام نموده است که بانک مرکزی برای اولین بار گزارش رسمی درخصوص تورم را در پایگاه اینترنتی خود منتشر ساخته است.
همچنین در خبر یاد شده برخی آمارهای غیرواقعی در ارتباط با شاخص قیمت مصرف کننده ارایه و بر مبنای آن تحلیل صورت گرفته است.
در نهایت نیز به تغییر سال پایه در محاسبه شاخص قیمتها انتقاداتی وارد کرده است.
بر همین اساس و در پاسخ به مطالب منتشره، مواردی بشرح ذیل اعلام میگردد:
• بانک مرکزي به طور مستمر و در مقاطع ماهانه، فصلي وسالانه آمار مربوط به شاخص قيمتها را از طريق گزارشهاي ماهانه شاخص قيمتها، نماگرهاي اقتصادي، مجله و ترازنامه بانک مرکزي به اطلاع عموم مردم کشور ميرساند.همچنين از سال 1381 به بعد آمارهاي مزبور به طور ماهانه در سايت بانک مرکزي( به آدرس اينترنتي WWW.CBI.IR ) قرار گرفته است.
• متوسط شاخص بهاي کالاها و خدمات مصرفي(CPI) برمبناي سال پايه 1383، در دوازده ماهه منتهي به خرداد ماه سال 1386 نسبت به دوره مشابه سال قبل 2/14درصد رشد داشته است. مقايسه اين رقم با رقم مشابه سال قبل (6/8 درصد)نشان دهنده آن است که رشد شاخص بهاي کالاها و خدمات مصرفي افزايش يافته است. افزايش شاخص بهاي کالاها و خدمات مصرفي در دوازده ماهه منتهي به خردادماه سال 1386 نسبت به دوره مشابه سال قبل بيشتر ناشي از افزايش شاخص بهاي دو گروه اصلي "خوراکيها و آشاميدنيها" و "مسکن، آب، برق و گاز و ساير سوختها" بود. به طوري که اين دو گروه اصلي به ترتيب 6/36 و 3/30 درصد از تغييرات شاخص مذکور را به خود اختصاص دادند.
• بررسي تغييرات متوسط شاخص بهاي کالاها و خدمات مصرفي در دوازده ماهه منتهي به هر ماه نسبت به دوره مشابه سال قبل نشان ميدهد که رشد شاخص CPI از خرداد ماه سال 1384 با روندي کاهشي از 2/15 درصد در ماه مذکور به 6/8 درصد در خرداد و تير ماه 1385 رسيد. اما روند نرخ تورم از مردادماه 1385 معکوس شده و با رشدي مستمر به 2/14 درصد در خردادماه سال 1386رسيد.همچنين، نرخ رشد شاخص بهاي کالاها و خدمات مصرفي در خردادماه سال 1386 نسبت به ماه قبل به 3/1 درصد بالغ گرديد كه در مقايسه با رشد 8/1 درصدي آن در ماه مشابه سال 1385 از کاهش برخوردار ميباشد.لذا آمارهاي ارايه شده توسط خبرگزاري رويترز صحيح نميباشد.
• تجديد نظر در سال پايه شاخص هاي قيمت و بههنگام سازي سبد اقلام مورد قيمتگيري در اين شاخصها بر مبناي اطلاعات جديد صورت ميگيرد و به هيچ وجه به معني تغيير روش محاسبه شاخصهاي قيمت از جمله نرخ تورم نميباشد، بلکه اين عمل بر اصول علمي متکي است و چنانچه مغفول بماند، از دقت اندازهگيري شاخصهاي اقتصادي و نرخ تورم کاسته
خواهد شد. تغيير در سبد اقلام مشمول اين شاخص در راستاي بههنگام سازي چارچوب اجراي طرح مذکور و از اصول پذيرفته شده علم آمار است که رعايت آن در کليه طرحهاي آماري لازم و ضروري ميباشد.
• از آنجا که به علل اقتصادي و پيشرفت فناوري و به بازار آمدن کالاهاي مصرفي جديد، و همچنين تغيير کيفيت خدمات مصرفي، تدريجا" سليقه و در نتيجه الگوي مصرف خانوارها تغيير مينمايد و خانوارها جهت تنظيم درآمدهاي ثابت خود با تغييرات قيمت رخ داده در اقلام مصرفي، سعي مينمايند حتي المقدور اجناس گرانتر را با اقلام ارزانتر جايگزين نمايند، لذا با فاصله گرفتن از سال پايه بتدريج ترکيب هزينهاي خانوارها در سطح اقلام و در گروههاي شاخص دستخوش تغيير ميگردد. چنانچه وزن اقلام در سالهاي اخير با وزن سال پايه آنها اختلاف معني داري پيدا کند، استفاده از وزنهاي سال پايه در سالهاي دورتر، دقت محاسبه شاخص را تقليل ميدهد. به اين دليل است که بههنگام سازي وزن اقلام مشمول شاخص قيمت در فواصل زماني مناسب و تغيير سال پايه محاسبه شاخص، امري ضروري و بديهي بوده و باعث بالا رفتن دقت شاخص محاسبه شده ميگردد.
در مجموع، اولا" آمارهاي مربوط به نرخ تورم توسط بانک مرزي طي مقاطع مختلف زماني منتشر و به اطلاع عموم مردم رسانده مي شود.ثانيا" آمار مربوط به شاخص قيمتها از سال 1381 به طور ماهانه بر روي سايت بانک مرکزي وجود دارد و حاوي سري زماني حدود 20 ساله ميباشد.ثالثا" تجديدنظر در سال پايه شاخصهاي قيمت مبتني بر اصول علمي و استانداردهاي بينالمللي صورت گرفته و ديدگاههاي غيرکارشناسي در هيچ يک از مراحل اجرايي و محاسباتي طرح تجديد نظر در سال پايه شاخص هاي قيمت دخالتي ندارد. چگونگي مقايسه اين شاخصها بر مبناي سالهاي پايه متفاوت نيز از طرق علمي تبيين شده، قابل بررسي و حصول ميباشد.