۲۷ آذر ۱۳۹۲
امروزه نو آوریهای فناوری اطلاعات و ارتباطات(ICT) ، زندگی بشری را تحت تاثیر خود قرار داده است. این نوآوریها روز به روز بر زندگی بشری استیلا می‌یابند و در عین حال که حیات آدمی را با پیچیدگی های فراوانی روبرو می سازند؛سهولت و آرامش بی بدیلی را نیز در انجام کارها برای وی به ارمغان می آورند.
یکی از عرصه‌هایی که فناوری اطلاعات و ارتباطات دگرگونی های شگرفی در آن ایجاد کرده است، دنیای بانکداری است. امروزه حیات بانکهای بزرگ دنیا به خدمات نوین و بدیعی بستگی دارد که از طریق پیشرفت های فناورانه حاصل می آیند و دستاورد آنها برای بانکها، سودآوری و کارایی بیشتر و برای مشتریان، سهولت و ارامش افزونتر خواهد بود.
تردیدی نیست در این رهگذر، مراکز تحقیقاتی ، دانشگاهی و شرکت های ارائه دهنده خدمات تحقیق و توسعه R&D نقش ممتازی در تجهیز بانکها به این خدمات و ابزارها ایفاء می کنند و در کشورهای پیشرفته دنیا ارتباط بسیار نزدیکی بین بانکها و دانشگاه ها وجود دارد.با درک اهمیت فزاینده پیوند میان بانکها و مراکز تحقیقاتی دانشگاهی در ایران، «همايش هم‌افزايي بانكها و دانشگاهها در توسعه بانكداري مجازي» با حضور مدیران بانکی، صاحبنظران دانشگاهی و اجرایی در موسسه عالی آموزش بانکداری ایران برگزار و فرصتها و چالش های پیش رو بررسی شد.
در همین راستا،روابط عمومی گفتگوی کوتاهی با سید محمود احمدی دبیرکل بانک مرکزی انجام داده است که در زیر از نظر می گذرانید:
◄روز گذشته با حضور رياست كل بانك مركزي، مقامات شبكه بانكي و اساتيد دانشگاه «همايش هم‌افزايي بانكها و دانشگاهها در توسعه بانكداري مجازي» برگزار شد. مهمترين دستاورد برگزاري چنين همايش‌هایی چيست؟
با توجه به ضرورت تقويت رويكرد علمي حوزه فناوري بانك ها از يك سو و ظرفيت علمي و پژوهشي دانشگاهها و مراكز علمي كشور از سوی دیگر، پيشنهاد شد براي هم‌افزايي هر چه بيشتر بين حوزه دانشگاهها و بانكها همايشي برگزار شود تا ضمن هم‌انديشي و تبادل نظر بين اين دو حوزه، امكان ارتباط علمي بين دانشگاه و بانك فراهم آید.
مهمترين دستاورد برگزاري چنين همايشي را مي‌توان برقراري اين ارتباط و انجام پروژه‌هاي مشترك در جهت توليد علم و فناوري جديد در حوزه بانكداري الكترونيك و بانكداري مجازي و ايجاد رويكرد بومي‌سازي تجهيزات و نرم‌افزارهاي بانكي عنوان کرد و این رویکرد، گام ارزشمندی در راستا نزدیکی حوزه فناوري و بانكها تلقی می شود.
◄در همایش یادشده ، رياست كل بانک مرکزی وظايفي را براي پيشبرد بانكداري مجازي به بانك مركزي تكليف كرد. اين تكاليف چه موضوعاتي را شامل مي‌شود؟
با توجه به تعاریف مختلف از مفهوم بانك مجازي در داخل كشور، اولين وظيفه‌اي كه رياست محترم كل بانك مركزي برشمرد، دستيابي به يك تعريف و مفهوم استاندارد ، فراگير و مقبول در جامعه بانكي و علمي كشور بود که لازمه آن، مهیا بودن شبکه بانکی کشور برای رویارویی با موج بزرگی است که از آن به عنوان « فرصتی بزرگ یا چالشی اساسی» تعبیر کردند .
همچنين تلاش به منظور ايجاد زيرساخت‌هاي لازم براي استقرار نظام بانكداري مجازي در ابعاد قانوني، مقرراتي، فني و علمي يكي ديگر از وظايفي است كه رياست كل بانك مركزي به آن اشاره داشتند.
◄با توجه به برگزاري اين گونه همايش‌ها ، چگونه مي‌توان از ظرفيت هاي علمي مراكز پژوهشي و تحقيقاتي استفاده كرد و به منظور بهره‌گیری از توانمندي هاي حوزه R&D چه تدابيري انديشيده شده است. چگونه اين حوزه‌ها به بانكها نزديكتر خواهند شد؟
اين همايش و گردهمايي هاي مشابه مي‌توانند نقطه اغاز فرآيندي باشند كه با تشريح ظرفيت‌هاي علمي مراكز پژوهشي و تحقيقاتي توسط اين مراكز و نيز با توضيح نيازمندي حوزه‌هاي فناوري بانكها ضمن دستيابي به تعريف پروژه‌هاي مشترك بين اين دو حوزه، فعاليت هاي انجام شده قبلي و آينده مورد ارزيابي ، نقد و بررسي قرار گيرد تا امكان پيوند علمي و عملیاتی بين نيازمندي فناوري بانكها، بخش‌هاي R&D شركت هاي فعال در حوزه‌هاي بانك ها و توانمندي علمي دانشگاهها و مراكز پژوهشي بيش از پیش فراهم گردد.
◄ميزان استقبال بانكها از دستاوردها و تحقيقات مراكز پژوهشي در راستاي گسترش بانكداري مجازي چگونه است؟
متاسفانه علیرغم تلاش هایی که بعضا" در دانشگاه ها ومراکز پژوهشی در رابطه با بانکداری مجازی و بانکداری الکترونیکی انجام می شود ، لیکن به دلیل گستردگی فنی و علمی که این دو حوزه از آن برخوردارند، از یک سو و نیز عدم ارتباط مناسب و متناسب دستاوردها و تحقیقات با حجم ونوع نیازمندیها از سوی دیگر، استقبال از سوی بانکها و همچنین مراکز علمی و پژوهشی در این حوره راضی کننده نیست. به همين دليل، برگزاري اين همايش و ساير همايش ها با اين رويكرد در دستور كار قرار گرفته است.
اميدواريم طرح اين مباحث و حضور فعال تر و بيشتر مراكز علمي و پژوهشي و مديران و مسئولين مرتبط بانكي در كنار هم منجر به تشديد فعاليت و هم‌افزايي در هر دو حوزه گرديده و نتيجه عملي آن ، استقبال بيشتر بانكها از اين دستاوردها باشد.
◄جايگاه بانكداري مجازي را در شبكه بانكي كشور چگونه ارزيابي مي‌نماييد و وجوه تمايز بانكداري مجازي با بانكداري الكترونيك را توضيح دهيد.
تاکنون در كشورمان؛ گویش، استانداردسازی و تفسیر واحدی از مفهوم بانکداری مجازی در دست نبوده و اين شيوه نوين بانكداري به معناي واقعي، جايگاه خود را پيدا نكرده است و فعاليت منطبق با مفهوم بانكداري مجازي نداريم ولی اميدواريم با حركتي كه در جهت مرتفع كردن اين نقيصه آغاز شده است، در آينده نزديك شاهد فعاليت مجازي عمليات بانكي در كشور باشيم.
مهمترین وجه تمایز بانکداری مجازی با بانکداری الکترونیک این است که بانکداری مجازی ارائه خدمات بانکی بدون داشتن شعبه فیزیکی و بدون نیاز به حضور مشتری و رویارویی با کارمندان شعبه و بانک است که با شیوه بانکداری الکترونیکی متفاوت بوده و مرحله فوقانی و بالاتر آن است. در شیوه بانکداری الکترونیک ، بانک اقدام به الکترونیکی نمودن خدمات حضوری خود می نماید اما همچنان بر حضور فیزیکی در برخی موارد و وجود شعب متکی است.
◄اخیرا برخی از رسانه ها گزارش هایی پیرامون بروز اختلال در شبکه شتاب منتشر نمودند. گویا این مشکل بیشتر به هنگام توزیع یارانه ها حادث می شود. برای جلوگیری از وقوع مجدد چنین مشکلاتی در آینده چه راهکارهایی اندیشیده شده است؟
این ماه (روز یکشنبه 24/9/92) با واریز شدن یارانه ها به حساب سرپرستان خانوار مشکلاتی در سامانه های تعدادی از بانک های عضو شتاب رخ داد و گروهی از مشتریان بانکها در دریافت خدمات بانکی از شتاب دچار مشکلات شدند.
گفتنی است در روز یادشده نسبت به واریز یارانه قبلی بیش از 14 میلیون افزایش تراکنش را شاهد بودیم که نسبت به بیشترین تراکنش ثبت رسیده در سامانه شتاب در اسفندماه 1391 ، 10 میلیون افزایش تراکنش را تجربه کردیم. به عبارت دیگر، شاهد مراجعه قابل ملاحظه‌ای از سوی مردم درروزهای پرداخت یارانه هستیم. آنچه که در آسیب شناسی این روز می توان عنوان کرد آن است که جدای از این سیر فزاینده تراکنش های مشتریان که به صورت ماهانه در حال افزایش است ، چند بانک بزرگ در فاصله زمانی ساعت 9 الی 20 به تناوب زمانی و در مواردی هم زمان با هم ، دچار اختلالاتی شدند. این موضوع باعث ایجاد تراکنش های ناموفق بانکی و به دنبال آن تراکنش های اصلاحیه ارسالی با حجم بالا و در نتیجه، افت کارایی سامانه های برخی از بانکها گردید. شرایط پیش گفت، موجب شد مشتریان شاپرک نیز نتوانند خدمات مطلوب را کسب کنند. درصد سرویس دهی شتاب در این روز 85 درصد و تعداد کل تراکنش 49 میلیون بوده است.
لازم به ذکر است مشکلات بانکهای موردنظر در روز دوم یارانه ها ( روز دوشنبه 25/9/92 ) تا حد زیادی مرتفع و سرویس‌دهی مطلوب تری به مشتریان شبکه بانکی ارائه گردید. با این وجود، تعداد کمی از بانکها در ساعات اوج ترافیک دچار اختلالاتی نیز بودند. در این روز ، درصد سرویس دهی سامانه های شبکه بانکی به 95 درصد رسید و نزدیک به 39 میلیون تراکنش نیز مبادله شد.
لازم به ذکر است مرکز شتاب با مدیریت و مبادله تراکنش های حجیم ، پایش سامانه های بانکی متصل به شتاب، اطلاع رسانی به موقع به مسئولان فنی سامانه های بانکی و ... سعی در مدیریت مشکلات روز اول و جلوگیری از ایجاد مغایرت های بانکی بیشتر و رفع سریع آنها برای مشتریان بانکها داشته است.
همچنین مرکز شتاب با ایجاد زیر ساختها و ظرفیت سازی مناسب توان مدیریت و تبادل 65 میلیون تراکنش در روز را داراست ضمن آن که گروه های فنی به صورت مستمر در حال به روز رسانی و ظرفیت سازی مرکز شتاب بوده و در حال حاضر ارتقای این مرکز برای مدیریت و تبادل 100 میلیون تراکنش در روز با استفاده از معماری های نوین ، در دستور کار قرار دارد.