بانک مرکزی به عنوان تنها مرجع تولید و انتشار اسكناس، توانسته با همت کارکنان این حوزه چه در زمان تحریم ها و نیز در دوران پسابرجام به دستاوردهای بزرگی دست یابد. از دیگر پیشرفت ها و دستاوردهای حاصل شده در این زمینه می توان به تقویت ویژگی‌های امنیتی اسكناس، پروژه واقعیت افزوده، شخصی ­سازی دسته ­چك و انجام پروژه­ های متعدد فنی مهندسی در زمینه بهینه ­سازی مصرف انرژی اشاره کرد.
به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، در ادامه سلسله «گزارش های خدمت» که به مناسبت هفته دولت انتشار می یابد، امروز اقدامات و دستاوردهای «سازمان تولید اسکناس و مسکوک» این بانک منتشر می شود.

 
1‏-­ استفاده حداکثری از آثار مثبت فضای پسابرجام
صنعت چاپ امنیتی در دنیا با پیچیدگی ­های فنی و تكنولوژیكی مخصوص به خود همراه است. این ویژگی موجب ایجاد قدرت انحصاری برای برخی از كشورهای اروپایی و آمریكایی شده به نحوی كه عدم ارتباط با كشورهای مزبور، امكان بهر ه­برداری از ظرفیت ­های بالفعل این صنعت مهم را ناممكن می­کند. در سال­ های گذشته به علت تحریم ­های ناعادلانه بین­ المللی علیه جمهوری اسلامی ایران، اگر دوراندیشی و همت مدیران و كاركنان سازمان تولید اسكناس و مسكوك بانك مركزی، به عنوان تنها مرجع چاپ امنیتی كشورنبود تأمین اسكناس مورد نیاز كشور در مقاطعی با مخاطره جدی مواجه می­ شد.
با مثبت شدن فضای بین ­المللی پس از انعقاد توافق­نامه برجام، سازمان تولید اسکناس و مسکوک بانک مرکزی تمام تلاش خود را در زمینه استفاده حداكثری از شرایط ایجاد شده نسبت به بازسازی و توسعه روابط بین­ المللی مورد نیاز خود به كار گرفته است. از جمله این اقدامات می ­توان به خرید ماشین­ های سورترBPS‏-M7  اشاره کرد كه در صورت بهره ­برداری، رسیدگی و شمارش اسكناس را متحول خواهد کرد. همچنین مجهز کردن فرآیند تولید اسكناس به ماشین سیلك­ اسكرین كه امكان ارتقای كمی و كیفی مشخصه های امنیتی قابل شناخت توسط عموم مردم را فراهم خواهد کرد و یا برنامه خرید ماشین بازبینی BPS‏-X9 و ... از جمله این موارد هستند.

2‏-­ ادامه حمایت از صنایع داخلی
سازمان تولید اسكناس و مسكوك در مواردی كه امكان جایگزینی محصولات تولید داخل با نمونه مشابه خارجی وجود داشته، به عنوان یك استراتژی كلی، همواره در حمایت از صنایع داخل پی ش­قدم و نقش ­آ فرین بوده است.
به عنوان نمونه در سال 1389 با انعقاد قراردادی 5 ساله با صنایع مس شهید باهنر كرمان كه تا آن زمان حجم بسیار كمی از مواد اولیه ضرب سكه (مطلس) را فراهم می­ کرد گامی بلند در قطع وابستگی به واردات این محصول و حمایت از صنعت كشور برداشته شد. این قرارداد در سال­ های اخیر نیز ادامه داشته و پس از سال­ ها شكیبایی و همكاری همه­ جانبه سازمان، كشور از واردات مطلس بی ­نیاز شده است.
 
3‏-­ تقویت ویژگی‌های امنیتی اسكناس
از آنجا كه سازمان تولید اسكناس و مسكوك بر اساس قانون پولی و بانكی، تنها مرجع تولید و انتشار اسكناس به عنوان امنیتی­ترین سند بهادار است و محصولات تولید شده در این سازمان علاوه بر نشان دادن توان و ظرفیت كشور در حوزه چاپ امنیتی ارتباط مستقیم و بسیار نزدیكی با نظم اجتماعی و حتی امنیت كشور دارد، لذا ارتقای كیفیت محصولات تولید شده همواره مورد توجه ویژه این مجموعه بوده است. یكی از دستاوردهای ارتقا و تقویت ویژگی های امنیتی اسكناس اطمینان جامعه نسبت به اصیل بودن اسكناس­ های رایج است. بر این اساس سازمان با رویكردی آینده ­نگر ضمن تكمیل و تقویت فرآیندهای پشتیبان تولید اسكناس و مسكوك نظیر تحقیق و توسعه، تضمین كیفیت، كنترل­كیفی، ایمنی و بهداشت و ... گامی جدی در اعتلای صنعت چاپ امنیتی كشور برداشته است. در كنار این می ­توان به تلاش­ های انجام شده در زمینه پیشگیری و پیگیری جعل اسكناس اشاره کرد كه با تشكیل كمیته پیشگیری از جعل، اسكناس ­های جعلی مورد به مورد بررسی شده و انتظار می­رود نتایج و دستاوردهای این كمیته در تولید محصولات جدید مدنظر قرار گیرد.
برای نمونه، می­ توان به ارتقای كیفیت طراحی و چاپ اسكناس 10.000 ریالی جدید نسبت به نمونه پیشین آن اشاره کرد. استفاده از مشخصه هایی نظیر الكتروتایپ،‌ تصویر مكمل، تصویر مخفی و ... شواهدی از این دست تغییرات است.
 
4‏-­ پروژه واقعیت افزوده (Augmented Reality)
با توجه به الزامات موجود برای آموزش و اطلاع‌رسانی به مردم در راستای معرفی مشخصه های امنیتی موجود در اسکناس و ایران­چک، سازمان تولید اسكناس و مسكوك با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های نوین از جمله واقعیت افزوده اقدام به تأمین نرم‌افزار «نما» (نرم‌افزار معرفی اسکناس) کرده ‌است. این نرم‌افزار با بهره‌گیری از تکنولوژی واقعیت افزوده این امکان را فراهم می‌کند تا کاربران پس از نصب آن، دوربین گوشی هوشمند یا تبلت خود را (در حالت آنلاین یا آفلاین) بر روی اسکناس یا ایران­ چک قرار داده و مشخصه های امنیتی موجود در هر وجه آن را مشاهده کنند. نرم‌افزار یاد شده به گونه‌ای طراحی شده است که پس از نمایان شدن نقاط درج مشخصه های امنیتی، اطلاعات مربوطه همزمان در قالب متن، تصویر و فایل صوتی فراهم شود.
 
5‏-­ شخصی ­سازی دسته­ چك
یكی از پروژه­ های مهم كه در بانك مركزی در حال اجراست چاپ و شخصی ­سازی دسته ­چك سازمان­ ها و نهادهای دولتی است. این پروژه با اهتمام سازمان، اداره معاملات ریالی بانک مرکزی، شركت خدمات انفورماتیك و شركت پست اجرایی شده است. 
ارتقای مشخصه های امنیتی درج شده بر روی هر برگ چك شخصی­ سازی شده در مقایسه با چك جاری اشخاص، شامل شماره سریال یكتا همراه با درج باركد دو بعدی بوده كه حاوی اطلاعاتی نظیر نام و نام خانوادگی صاحب حساب، شماره حساب، شناسه استعلام و ... است. این تغییر گامی مؤثر در راستای اهداف از پیش تعیین شده محسوب می ­شود. لازم به ذكر است امحای لاشه چك ­های یاد شده نیز در محل كارخانه امحا این سازمان با درجه امنیت اعمال شده برای امحا اسكناس انجام خواهد شد.
 
6‏-­ انجام پروژه­ های متعدد فنی مهندسی در زمینه بهینه­ سازی مصرف انرژی
در حوزه محیط­ زیست وجود فهرستی طولانی از اقدامات صورت گرفته و قابل ارایه، تغییر نوع نگاه به جایگاه محیط ­زیست در تمام سطوح تصمیم­گیری سازمان را نشان می­ دهد. هر چند شاید نتوان نقش مواردی همچون توجه به برچسب انرژی در كلیه خریدها، توجه به ملاحظات زیست محیطی در طرح جامع ضرابخانه، طراحی و بازسازی ساختمان اداری و طبقه سوم ساختمان چاپ و ... را به طور فهرست ­وار بیان کرد اما بدون شك هر یك، نقشی انكارناپذیر در جلوگیری از هدر رفت انرژی در آینده خواهند داشت.